Het diafragma is een van de onderdelen van de cameralens, het speelt een belangrijke rol in de "constructie" van het beeld. Wat het is, hoe het werkt en hoe het kan worden gebruikt, is een must voor elke fotograaf die de brede mogelijkheden van fotograferen met handmatige instellingen ontdekt.
Wat is diafragma en hoe werkt het?
Om te begrijpen hoe diafragma werkt, is het belangrijk om te begrijpen hoe camera's in het algemeen binnenkomend licht omzetten in een afbeelding. Om de principes van de camera beter te begrijpen, is het beter om een illustratief voorbeeld te geven.
Stel je een volledig donkere kamer voor met een zwart glazen raam dat geen licht doorlaat. Als je het een beetje opent en een kleine opening laat, zie je een dunne strook licht op de tegenoverliggende muur. Als je het raam volledig opent, wordt de hele kamer gevuld met licht. In beide gevallen stond het raam open, maar de lichtkarakteristieken zijn totaal verschillend. In de camera speelt het diafragma de rol van het raam en de matrix die het beeld vastlegt, speelt de rol van de muur waarop het licht valt. Hoe wijd het diafragma open staat, bepaalt veel van de kenmerken van toekomstige fotografie. Veel, maar niet allemaal, omdat het diafragma niet het enige element is dat erbij betrokken is.
Hoe ziet een diafragma eruit? Dit is een flap, samengesteld uit de zogenaamde "bloemblaadjes", die rond de omtrek draaien en gaten van verschillende diameters vormen (zie bijgevoegde foto). Herinner je je de vensteranalogie nog? De grootte van het ronde gat, dat wordt gevormd door de beweegbare bloembladen, is gelijk aan de openingsbreedte van het raam. Het diafragma kan uit een ander aantal lamellen zijn samengesteld en dit speelt ook een rol bij de opbouw van het beeld.
Hoe het diafragma te gebruiken?
In de camera-instellingen en op de lensmarkeringen worden de diafragma-eigenschappen aangegeven door de letter f met de bijbehorende numerieke waarden, bijvoorbeeld: f / 1.2 of f / 16. Het is belangrijk om te onthouden dat hier de omgekeerde relatie wordt gebruikt, dat wil zeggen, hoe lager het getal, hoe groter de openingsopening (hoe breder het "venster" open is). Een waarde van f / 1.2 betekent dus dat het diafragma wijd open is en dat er veel licht op de matrix valt, en f / 16 - weinig. Het is belangrijk om bij het kiezen van een lens goed op de f/markering te letten. Hoe lager de waarde (gebaseerd op standaard f/3.5), hoe beter.
Als het diafragma maximaal open is, komt er een grote hoeveelheid licht in de matrix. Hierdoor kunt u foto's maken bij weinig licht zonder flitser en lange sluitertijden. De sluitertijd is trouwens een tijdsinterval dat bepaalt hoe lang de sluiter van de camera open blijft en licht doorlaat naar de matrix. Terugkerend naar de analogie met een raam, dit is de tijd waarin je het open houdt.
Daarnaast bepaalt de breedte van de diafragmaopening de scherptediepte. Simpel gezegd, dit is het aantal objecten in het frame dat scherp is en duidelijke, scherpe randen heeft. Wanneer het diafragma wijd open is, zal het aantal klein zijn. Velen hebben zeker portretten gezien waarin een persoon duidelijk is vastgelegd en de achtergrond wazig is. Of slechts een klein detail van het onderwerp is scherp en alles eromheen blijft wazig. In de fotografie wordt dit prachtige effect "bokeh" genoemd.
Met zo groot mogelijke diafragma's kun je scherpstellen op de kleinste details en alle andere lichtbronnen in de foto vervagen tot veelkleurige ronde stippen. Nu is het tijd om terug te gaan naar de diafragmalamellen. Hoe meer van hen (in standaard, goedkope lenzen zijn er meestal vijf tot zeven), hoe ronder het gat dat ze vormen en hoe zachter de onscherpte zal zijn.
In tegenstelling tot brede openingen zorgt een afgedekt diafragma voor een grotere scherptediepte, waardoor meer onderwerpen scherp zijn. Dit wordt veel gebruikt in de fotografie wanneer het nodig is om alle details te tonen, bijvoorbeeld architectuur of landschap.
Deze diafragma-instellingen moeten ook worden gebruikt bij nachtopnamen met een statief en lange sluitertijden. Niet bij weinig licht, maar 's nachts wanneer het aantal lichtbronnen minimaal is. Door de smalle opening maak je heldere foto's zonder "overbelichting", waarbij alle details zichtbaar zijn.
Als je de theorie kent, is het belangrijk om zelf met verschillende openingen te experimenteren. Door het verschil in de foto's te zien, kunt u leren de juiste waarde te kiezen voor verschillende omstandigheden en altijd geweldige resultaten te behalen.
